Darmkanker

Print

Patiënt Informatie Dossier

Tijdens een darmonderzoek dat bij u verricht is, is er een afwijking gevonden waarbij gedacht wordt aan darmkanker. Het is logisch dat u hiervan schrikt en hier zo snel mogelijk zekerheid over wil hebben. Om de diagnose darmkanker met zekerheid te stellen en het behandelplan te bepalen, zijn verschillende onderzoeken nodig.

Vanwege de diagnose en mogelijke behandeling ontvangt u in een korte tijd veel informatie. Juist in een periode van spanning en onzekerheid is het moeilijk om alle informatie te onthouden. In dit Patiënten Informatie Dossier (PID) is alle informatie samengevat, zodat u alles thuis kunt doorlezen.  

De informatie in deze folder is bedoeld om meer inzicht te geven in uw ziekte, de behandeling en de gevolgen daarvan. Natuurlijk proberen wij de informatie zoveel mogelijk individueel af te stemmen. Soms lopen dingen anders dan gepland omdat er omstandigheden kunnen zijn waarin uw situatie veranderd. Dit kunnen persoonlijke omstandigheden zijn, maar ook medische. Niemand is immers hetzelfde en ook darmkanker is niet bij iedereen gelijk. Soms is uw persoonlijke situatie dus anders dan in deze folder staat beschreven.

Behandelteam

Gedurende uw ziektetraject kunt u te maken krijgen met meerdere hulpverleners. Voor een overzicht van het behandelteam darmkanker verwijzen wij u naar Darmkanker spreekuur.

Informatie over uw ziektebeeld

Voor informatie over darmkanker verwijzen wij u naar Darmkanker (dikkedarmkanker)? Lees betrouwbare info - Kanker.nl

Onderzoek

Om de diagnose kanker met zekerheid te stellen, zijn verschillende onderzoeken nodig. Omdat niet alle patiënten dezelfde voorgeschiedenis en klachten hebben, doorloopt u een individuele route voor de onderzoeken. Om de juiste behandeling vast te kunnen stellen, kan (aanvullend) onderzoek nodig zijn. De behandelend specialist bespreekt met u welke onderzoeken nodig zijn om voor u de juiste diagnose en behandeling vast te stellen.

Diagnostiekprogramma darmkanker

Het diagnostiekprogramma houdt in dat alle noodzakelijke onderzoeken binnen maximaal twee weken plaatsvinden.

• Er wordt bloed afgenomen.
• Het weefsel (biopt) wat afgenomen is tijdens de coloscopie wordt bekeken door de patholoog. De uitslag van het weefselonderzoek wordt ook met u besproken.
• Er wordt een CT-scan gemaakt van de buik en longen.
• Als er in de endeldarm een tumor is gevonden, dan wordt er ook een MRI-scan van de endeldarm gemaakt.
• Er volgt een intakegesprek bij de coloncare verpleegkundige (we vragen u samen met een naaste naar deze afspraak te komen). Deze afspraak is bedoeld om uw algehele conditie in kaart te brengen. 

Uitslag onderzoeken

Als alle onderzoeken hebben plaatsgevonden, vindt er een multidisciplinair overleg plaats. Door nauwe samenwerking tussen MDL-arts, internist/oncoloog, chirurg, radiotherapeut, radioloog, patholoog is het mogelijk om u binnen ongeveer twee weken de uitslag van alle onderzoeken te geven en de mogelijke behandelopties met u te bespreken.

U krijgt een afspraak bij uw behandelend MDL-arts of bij de chirurg om de uitslagen en het behandelplan met u te bespreken. De afspraak met de chirurg krijgt u mee tijdens het intakegesprek of thuis via de post.

U vindt alle afspraken ook terug in uw digitale patiëntenportaal MijnElkerliek. U vindt MijnElkerliek op de website van het Elkerliek ziekenhuis via www.elkerliek.nl/MijnElkerliek. U kunt hier vervolgens inloggen met uw DigiD.

Behandeling

Bij het vaststellen van het behandelplan wordt uw situatie besproken in een multidisciplinair overleg. Hierbij zijn meerdere specialisten aanwezig.

Om uiteindelijk te kunnen bepalen welke behandelingen plaats kunnen vinden, zijn de volgende punten van belang:

• Locatie/grootte van de tumor.
• Het stadium van de ziekte.
• Leeftijd, algehele lichamelijke conditie en bijkomende ziekten.

Bij een coloncarcinoom wordt een andere behandeling toegepast dan bij een rectumcarcinoom. Een behandeling tegen darmkanker kan een combinatie zijn van verschillende behandelopties zoals een darmoperatie, chemotherapie en/of radiotherapie. Uw arts beoordeelt, samen met u, welke behandeling(en) het beste bij u, uw ziekte en uw situatie past en bespreekt dit met u tijdens een gesprek op de polikliniek.

Darmoperatie

Bij een operatie wordt behalve de tumor ook gezond weefsel weggenomen. Door ruim te opereren wordt de kans vergroot dat alle kankercellen worden verwijderd. Afhankelijk van de locatie van de tumor wordt bepaald welk deel van de darm weggehaald wordt.

Naast de darm worden ook de nabijgelegen bloedvaten en lymfeklieren meegenomen. Zowel de tumor als de lymfeklieren worden opgestuurd naar het laboratorium. Deze worden onderzocht op mogelijke uitzaaiingen.

Er zijn twee soorten operaties: laparoscopisch en de ‘open’ operatie. Welke operatietechniek gekozen wordt, is afhankelijk van uw lichamelijke conditie, eventuele eerdere operaties en de uitgebreidheid van de tumor.

Indien uw behandeling een operatie betreft, krijgt u nog een afspraak met de anesthesioloog en de coloncare verpleegkundige

Anesthesioloog

In het gesprek met de anesthesioloog wordt onder andere de vorm van anesthesie besproken. Hij/zij stelt u vragen over uw gezondheid en verricht een lichamelijk onderzoek. Eventueel wordt er aanvullend onderzoek aangevraagd en wordt bekeken of een bezoek aan een andere medisch specialist nodig is.

Coloncare verpleegkundige

In het gesprek met de coloncare verpleegkundige krijgt u uitleg over de operatie, beleid na de operatie en indien nodig uitleg over het krijgen van een stoma.

Patient Journey app

Veel informatie over uw behandeling kunt u vinden in onze Elkerliek behandelapp: De Patient Journey app. Deze is gratis te downloaden via de Apple store of Google Play store.

Prehabilitatie

De uitkomst van uw behandeling hangt sterk samen met uw algehele conditie. Denk hierbij aan lichaamsgewicht, lichamelijke conditie en mentale gezondheid. Ook uw voedingspatroon, rookgedrag, alcoholgebruik zijn factoren die het risico op complicaties mede bepalen. Uw vermogen om te herstellen na de operatie en/of behandeling wordt hierdoor bepaald.

Hoe kunnen we samen zorgen dat u zo goed mogelijk aan de behandeling van uw ziekte kunt beginnen?

Bij een darmkankeroperatie levert u veel in aan conditie. Prehabilitatie is een aanpak om u vóór de operatie fit te krijgen en op deze manier een voorsprong te geven. Hierdoor gaat het herstel nadien sneller en heeft u minder kans op complicaties.

Met het prehabilitatie-programma van het Elkerliek helpen we u voor te bereiden op de ingrijpende behandeling. Het is een combinatie van conditietraining, krachttraining, ondersteuning in voeding, mentale ondersteuning en (indien nodig) hulp bij het stoppen met roken. Bij uw traject zijn meerdere zorgprofessionals betrokken. In de periode dat er verder onderzoek gedaan wordt om de ernst en omvang van uw ziekte zo goed mogelijk in kaart te brengen, gaat u al aan de slag met dit programma.

Tussen de diagnose en het moment van de operatie zitten over het algemeen vijf tot zes weken. Dat is relatief kort, maar wel een periode die u optimaal kunt benutten om u lichamelijk en geestelijk sterker te maken.

Prehabilitatie gaat in twee stappen: risico-inventarisatie en risico-beperking. De inventarisatie doet u samen met coloncare verpleegkundige tijdens het intake gesprek. Aan de hand van een vragenlijst bekijkt u welke onderdelen van het programma voor u relevant zijn. Het kan zijn dat de sportarts aanvullend hierop onderzoekt op welke manier u het beste uw lichamelijke conditie kunt verbeteren.

Met de tweede stap, de risico-beperking, gaat u actief op de benodigde onderdelen aan de slag. U doet dit onder begeleiding van professionele hulpverleners die verbonden zijn aan het prehabilitatie-programma. Zij zijn er gezamenlijk op gericht om u zo goed mogelijk voor te bereiden op de operatie en het herstelproces.

Het prehabilitatieprogramma

Het prehabilitatie-programma duurt gemiddeld 4 tot 6 weken.  Het programma wordt aangeboden in groepsbijeenkomsten. U krijgt hierin uw persoonlijke programma. Waar nodig kunnen individuele afspraken gemaakt worden. Er wordt gewerkt op locatie Vitaliek, Julianalaan 2, Helmond. Dit is op korte afstand van het Elkerliek ziekenhuis.

Hulpverleners prehabilitatie-programma
De volgende hulpverleners kunnen u ondersteunen in uw prehabilitatie:

Sportarts
Het kan zijn dat, aan de hand van de uitslag van de screening, u nog een consult krijgt bij de sportarts om de mate van uw conditie te bepalen. De conditie wordt bepaald middels een CPET (CardioPulmonary Exercise Test). Dit is een fietstest waarbij u gaat fietsen tot u niet meer verder kunt. Doordat u fietst met een kapje op uw gezicht kan een ademgasanalyse worden gedaan. Aan de hand van uw ademhaling kan dan uw precieze conditie worden bepaald.

Fysiotherapeut
Onder begeleiding van de (oncologisch) fysiotherapeut traint u 3x per week om uw conditie te verbeteren. Deze training duurt een uur en omvat zowel cardiotraining (lopen/fietsen) als krachttraining. De intensiteit hiervan wordt aangepast aan uw niveau. Voordat de training start wordt er een aantal testen afgenomen om te bepalen hoe uw conditie is.

Diëtist
De diëtiste kan u helpen als u problemen heeft met eten of als u onder-/ of overgewicht heeft. Daarnaast kan ze adviezen geven over voeding die belangrijk zijn voor, tijdens en na de behandeling, om uw herstel te optimaliseren. Tijdens het prehabilitatie-programma kunt u begeleiding krijgen van de diëtiste. Meer informatie over voeding en diëtetiek vindt u in de folder ‘Voeding bij gewichtsverlies, ziekte en herstel’.

Geestelijk verzorger
De diagnose kanker kan van grote invloed zijn op uw leven en dat van uw naasten. Om mentaal sterk de behandeling door te komen, te leren ontspannen of voor een luisterend oor wordt u voor mentale ondersteuning verwezen naar een medewerker van de afdeling Geestelijke verzorging en Ethiek (AGVE). Meer informatie vindt u in de folder ‘Mentale ondersteuning’.

Longverpleegkundige (indien nodig)
Op de ‘stoppen met roken polikliniek’ krijgt u begeleiding in de weg naar een rookvrij leven. Een longverpleegkundige onderzoekt samen met u welke ondersteuning het beste bij u past.

Alcohol gebruik

Het is van belang dat u voor een operatie geen alcohol gebruikt. Heeft u problemen om te stoppen met het drinken van alcohol, raadpleeg dan uw huisarts. Een ondersteunende website hiervoor is www.minderdrinken.nl.

De kwetsbare oudere patiënt

Ouderen patiënten in het ziekenhuis lopen een verhoogd risico op het krijgen van bijkomende problemen, zoals acute verwardheid, gewichtsverlies, problemen met zelfstandig lopen/aankleden/ wassen en vallen. Door deze bijkomende problemen kan het zijn dat de oudere patiënt onnodig langer in het ziekenhuis ligt of slechter zelfstandig gaat functioneren dan voorheen. In het Elkerliek besteden we extra aandacht aan de (kwetsbare) oudere patiënt met de bedoeling om complicaties/bijkomende problemen zoveel mogelijk te voorkomen, te beperken en verder verlies van zelfstandig functioneren te bestrijden.

Tijdens het intakegesprek worden bij alle patiënten van 70 jaar of ouder de risicofactoren in kaart gebracht. Op basis van de uitkomsten kan het zijn dat u nog een afspraak bij de geriater (specialist ouderenzorg) krijgt. Alle patiënten van 85 jaar of ouder krijgen standaard een verwijzing naar de geriater op basis van de leeftijd. Deze afspraak vindt plaats voordat de behandeling wordt gestart.

Toestemming

U beslist zelf of gestart wordt met de behandeling en geeft hiervoor toestemming. Wilt u er eerst over nadenken? Zeg dit tegen uw arts en spreek af wanneer en hoe u uw beslissing laat weten. Het is mogelijk om een andere arts te raadplegen (second opinion). Maak dit bespreekbaar met uw behandelend arts zodat deze uw gegevens beschikbaar kan stellen.

Belangrijk: informeer bij uw zorgverzekeraar over de vergoeding van de kosten voor een second opinion.

Wanneer contact opnemen?

Het is belangrijk om in onderstaande gevallen altijd contact op te nemen:

• Opgeblazen gevoel en/of misselijkheid;
• Braken;
• Toenemende buikpijn;
• Als u geen ontlasting meer kunt krijgen en/of drie dagen geen ontlasting gehad heeft.

Neem bij deze klachten direct contact op met polikliniek Chirurgie: T: 0492 - 59 59 61

Buiten kantooruren (avond-, nacht- en weekenduren) neemt u contact op met de Spoedeisende hulp. T: 0492 - 59 55 71

Voor vragen die niet spoed zijn, kunt u deze stellen via de Beterdichtbij app. U krijgt dan doorgaans binnen enkele werkdagen een reactie.

Wanneer u contact opneemt met het ziekenhuis is het belangrijk dat u de volgende gegevens bij de hand heeft:

• Uw naam en geboortedatum
• De naam van uw behandelend arts.

Voor het maken, verzetten of annuleren van een afspraak kunt u contact opnemen met de polikliniek Chirurgie T: 0492 - 59 59 61.

Vragen

Mocht u na het lezen van deze informatie nog vragen hebben dan kunt u die natuurlijk altijd stellen aan uw behandeld arts.

Aanvullende informatie

Meer informatie:
Hebben u of uw naasten behoefte aan meer (achtergrond)informatie dan adviseren wij onderstaande informatiebronnen.

KWF Kankerbestrijding
www.kwf.nl
Veel informatiefolders van het KWF zijn ook te verkrijgen bij de verpleegkundig specialist.
Nederlandse Federatie voor Kankerpatiëntenorganisaties (NFK)

Lotgenotencontact
T. 088 - 002 97 77
E. secretariaat@nfk.nl
www.nfk.nl 

Voor lotgenotencontact kunt u terecht bij patiëntenverenigingen, maar u kunt ook eens binnenlopen bij een inloophuis. Een inloophuis is een laagdrempelige ontmoetingsplaats, waar een luisterend oor geboden wordt aan mensen met kanker, hun naasten en (eventueel) hun nabestaanden. In deze regio kunt u gebruik maken van:

• Inloophuis De Cirkel in Helmond www.inloophuisdecirkel.nl
• Inloophuis De Eik in Eindhoven www.inloophuis-de-eik.nl
• Toon Hermans Huis in Venlo www.toonhermanshuisvenlo.nl

Kanker.nl (online platform met informatie over kanker)

T. 0800 - 022 66 22
E. infolijn@kanker.nl
www.kanker.nl 

Maag-Lever-Darm Stichting

T. 033 - 752 35 00
E. info@mdls.nl
www.mlds.nl/kanker/darmkanker 

Nederlandse Stomavereniging

T. 030 – 634 39 10
E. info@stomavereniging.nl 
www.stomavereniging.nl 

Websites

• www.chirurgenoperatie.nl 
• www.stomaatje.nl 
• www.kankeroperatie.nl 

---