logo

Methotrexaat bij Reuma



Uw behandelend arts en/of verpleegkundig specialist heeft met u gesproken over het gebruik van methotrexaat (MTX) in verband met uw reumatische aandoening. In deze folder krijgt u informatie over de werking en het gebruik van Methotrexaat. Deze folder is géén vervanger van de bijsluiter. 

Algemeen

Ontstekingsreuma is een (chronische) auto-immuunziekte. Elke behandeling met medicatie is gericht op het onderdrukken van ontstekingsreacties. Dit leidt tot vermindering van klachten en verkleint de kans op complicaties. 

Werking

Uw behandelaar schrijft Methotrexaat (MTX) voor. MTX wordt ingezet als immunosuppressief middel; een geneesmiddel die de natuurlijke afweer onderdrukt en zo de ontstekingen afremt. Effecten zijn binnen vier tot acht weken merkbaar. Er zijn ook patiënten bij wie de behandeling pas later effect heeft. Bij goed effect wordt MTX langdurig voorgeschreven.

MTX kan in combinatie met andere medicijnen worden voorgeschreven.

Methotrexaat werkt in op de vorming van foliumzuur die nodig is voor een normale celdeling. Daarom moet u tussen 24 en 48 uur na inname MTX de foliumzuur innemen. De hoeveelheid wordt bepaald door de behandelaar. 

Bewaar de MTX zoals op de verpakking vermeld staat. 

Gebruik

MTX wordt geleverd als orale tabletten of subcutane injecties (onder de huid). Dit zijn kant-en-klare spuitjes. Het gebruik is op een vaste dag in de week.
Een MTX injectie toedienen is een simpele handeling die u zelf kunt aanleren. Bij eventuele problemen kan uw partner of de thuiszorg dit overnemen. Injectie na de maaltijd vermindert de kans op bijwerkingen. 

Mogelijke bijwerkingen 

Het gebruik van MTX kan mogelijk leiden tot bijwerkingen, die van korte duur zijn of snel verdwijnen na het stoppen met de medicatie. Longontsteking is een zeer zeldzame bijwerking, maar bij verschijnselen als aanhoudende hoest, groen slijm ophoesten, kortademigheid en/of koorts moet u onmiddellijk contact opnemen met uw behandelaar. Ook is er een verhoogde kans op infecties door een stoornis in de bloedaanmaak. Daarom wordt uw bloed de eerste maanden regelmatig gecontroleerd. 

Bij het gebruik van MTX kunt u last krijgen van:

  • Ontsteking van het mondslijmvlies.
  • Misselijkheid, braken, verminderde eetlust, diarree.
  • Huiduitslag, hoofdpijn, haaruitval.

Wees tijdens de behandeling met MTX attent op de volgende verschijnselen:

  • Koorts boven de 38,5 graden.
  • Huidafwijkingen.
  • Slechte bloedstolling, blauwe plekken, bloedneuzen, hevige keelpijn met koorts.
  • Zwarte verkleuring van de ontlasting, dit kan duiden op een bloeding in de maag/darm. 

Neem contact op met uw behandelaar of huisarts als één of meerdere van bovenstaande verschijnselen of andere lichamelijke klachten optreden. 

Aanvullende informatie

  • Alcohol. In combinatie met MTX is er een verhoogd risico op leverenzymstoornissen. Advies; wees matig met alcohol.
  • Als uw huisarts of een andere specialist het noodzakelijk vindt u met antibiotica te behandelen, moet u altijd melden dat u met MTX behandeld wordt. Bepaalde antibiotica kunnen namelijk niet in combinatie met MTX gegeven worden zoals trimethoprim en cotrimoxazol.
  • MTX niet gebruiken naast probenecide (medicijn bij jicht).
  • Als u anti-epileptica gebruikt, graag dit doorgeven aan de arts.
  • U komt in aanmerking voor de jaarlijkse griepvaccinatie vanwege uw aandoening en medicatiegebruik. U kunt hiervoor terecht bij de uw huisarts. Helaas beschermt de griepprik u niet voor alle vormen van griep.
  • Vaccinaties met een vaccin bestaande uit verzwakte levende virussen en bacteriën worden ontraden bij MTX-gebruik. Voorbeelden hiervan zijn gele koorts, TBC, bof, mazelen, rode hond (BMR) of tyfus. 

Effect op vruchtbaarheid, zwangerschap en borstvoeding 

Uw reumatoloog is graag op de hoogte van een eventuele zwangerschapswens.
Het gebruik van MTX in de zwangerschap is schadelijk voor het ongeboren kind! U mag dit middel niet gebruiken als u zwanger bent.

Bij een zwangerschapswens geldt voor vrouwen: stop met dit middel ten minste zes maanden voordat u probeert zwanger te worden. Het is dus belangrijk om tijdens deze periode en wanneer u MTX gebruikt een betrouwbaar voorbehoedsmiddel te gebruiken. 

U mag ook géén borstvoeding geven als u MTX gebruikt. MTX wordt namelijk uitgescheiden in de moedermelk en is schadelijk voor het kind. 

Samen met uw behandelaar wordt besproken welke medicijnen wel veilig gebruikt kunnen worden voor en tijdens de zwangerschap en bij lactatie.

Mogelijk wordt u doorverwezen naar een gynaecoloog.
Tijdens de zwangerschap | Zwangerschap en vruchtbaarheid | Reuma.nl 

Tot slot

Als u nog vragen heeft na het lezen van deze folder, neem dan contact met ons op via de BeterDichtbij app of telefonisch.

Contact


Polikliniek Reumatologie

Locatie Helmond
T: 0492 – 59 59 63

Locatie Deurne
T: 0493 – 32 89 24


© 2025 Elkerliek ziekenhuis
REU-MET
Laatst bewerkt: 29-1-2025