Koortsstuipen bij kinderen

Uw kind heeft een koortsstuip gehad. Wij kunnen ons voorstellen dat u hiervan bent geschrokken. Het zien van een koortsstuip is voor de meeste mensen een angstwekkende ervaring. In deze folder proberen we antwoord te geven op de meest gestelde vragen over koortsstuipen en koorts.  

Wat is een koortsstuip?

Een stuip (of convulsie) is een plotselinge stoornis in de (elektrische) functie van de hersenen. Een stuip veroorzaakt bewusteloosheid en meestal spiertrekkingen. Bij jonge kinderen kan een stuip optreden bij een ziekte met koorts, dat is een koortsstuip. Eén op de twintig kinderen krijgt ooit een koortsstuip, ze zijn dus zeker niet zeldzaam. De aanvallen komen voor bij jonge kinderen tussen zes maanden en zes jaar oud. 

Wat gebeurt er tijdens een aanval?

Tijdens een koortsstuip raakt het kind bewusteloos en soms kan het heel even stoppen met ademhalen. Meestal maakt het kind schokkende bewegingen met de armen en benen. Tijdens de stuip voelt het kind geen pijn. Na het ontwaken maakt het een uitgeputte indruk, soms heeft het kind hoofdpijn en doorgaans valt het snel in een diepe slaap. 

Geen schadelijke gevolgen

Kinderen overlijden niet aan een koortsstuip. Ook veroorzaakt een koortsstuip geen schade aan de hersenen. De ontwikkeling van kinderen die een koortsstuip hebben gehad, verloopt dan ook normaal. Hoewel het zien van een koortsstuip natuurlijk een vervelende ervaring blijft, weet u nu dat u zich niet ongerust hoeft te maken.                 

Een koortsstuip is geen epilepsie!

Een koortsstuip doet aan epilepsie (vallende ziekte) denken, maar is iets anders. Er kan alleen sprake van epilepsie zijn wanneer er herhaald stuipen optreden zonder dat het kind koorts heeft. U hoeft ook niet bang te zijn dat uw kind meer kans heeft om epilepsie te krijgen als het een koortsstuip heeft gehad. Als een kind een koortsstuip heeft gehad en er komt epilepsie voor in de familie, dan is de kans op het ontstaan van epilepsie op latere leeftijd iets groter. 

Kan een koortsstuip zich herhalen?

Een koortsstuip kan zich herhalen, maar dat is voor ieder kind verschillend. Bij ongeveer drie van de tien kinderen herhaalt een koortsstuip zich een keer. Bij één van de tien kinderen komt een koortsstuip nog vaker terug. 

Wat u moet doen bij een koortsstuip?

Het kan dus gebeuren dat uw kind in een nieuwe koortsperiode weer een koortsstuip krijgt. Hieronder leest u wat u dan het beste kunt doen.

• Ten eerste, blijf kalm.
• Zorg ervoor dat uw kind zich niet kan verwonden. Leg het kind op een zachte ondergrond en draai het op de zij zodat het vrij kan ademen.
• Als het kind iets in de mond heeft, voeding of iets anders, haalt u dit voorzichtig uit de mond.
• Alleen wanneer de aanval nog bezig is, kunt u de noodmedicatie geven die u van de arts heeft meegekregen. Meestal is dit Midazolam neusspray. Soms wordt er nog Stesolid rectaal (toediening via de anus) voorgeschreven. De noodmedicatie zorgt ervoor dat de aanval binnen een paar minuten stopt. Het is onnodig om de noodmedicatie toe te dienen als de aanval al voorbij is.
• Als de aanval binnen 5 à 10 minuten niet stopt, geeft u het kind voor de tweede keer noodmedicatie. Daarna belt u 112 of de huisarts.
• Neem na een koortsstuip contact op met een huisarts. De huisarts zoekt naar de oorzaak van de koorts en bepaalt of verder onderzoek of behandeling in het ziekenhuis nodig is. 

Koorts

Jonge kinderen hebben snel een verhoogde temperatuur, dat hoort bij de levensfase. Ook zijn ze regelmatig verkouden of hebben ze last van een keel- of oorontsteking. De hiermee gepaard gaande koortsperiodes zijn nauwelijks te voorkomen. 

Wat u moet doen bij koorts

• Meet de temperatuur. Het kind heeft koorts als de temperatuur hoger is dan 38,4 °C.
• Probeer er achter te komen waarom het kind koorts heeft. De huisarts kan u daar eventueel bij helpen.
• Koorts moet niet worden ‘uitgezweet’. Kleed het kind daarom luchtig aan en laat het slapen onder een laken of dunne deken. 

Alles op een rij

• Koortsstuipen komen vaker voor (bij één op de twintig kinderen) en zijn in principe onschuldig.
• Koortsstuipen komen voor bij jonge kinderen tot zes jaar en kunnen terugkomen.
• Een koortsstuip is geen epilepsie.
• Zorg dat u de noodmedicatie (Midazolam neusspray of Stesolid rectaal) in huis heeft, zodat u zelf meteen iets kunt doen.
• Bel na een koortsstuip altijd de huisarts.
• Wanneer een kind koorts heeft, kunt u zelf een aantal maatregelen treffen (zie hierboven).                 

Tot slot

Heeft u nog vragen, neem dan contact op met de polikliniek Kindergeneeskunde. Buiten kantooruren kunt u contact opnemen met de afdeling Kind & Jeugd of de afdeling Spoedeisende hulp.