Duimbasis artrose behandeling

Print

Deze folder bevat algemene informatie over behandeling van duimbasis artrose en is bedoeld als aanvulling op het gesprek dat u met de plastisch chirurg of orthopeed heeft gehad. Leest u de folder goed door en bewaar hem zodat u hem nog eens kunt lezen. 

Duimbasisartrose 

Artrose is een aandoening van de gewrichten waarbij het kraakbeen van slechtere kwaliteit wordt en op den duur zelfs verdwijnt. Het wordt ook wel gewrichtsslijtage genoemd. Duimbasisartrose is een pijnlijke slijtage van het basisgewricht van de duim ter hoogte van de pols. Het is de plek in de hand waar het vaakst slijtage kan ontstaan. Duimbasisartrose komt veel vaker voor bij vrouwen dan bij mannen.

Klachten 

Door de slijtage kan het gewricht en de duimmuis initieel (druk)pijnlijk worden. De pijn neemt toe als u uw hand gebruikt, bijvoorbeeld bij het openen van een potje met deksel. Het duimbasisgewricht kan gezwollen worden en de duim kan in een afwijkende stand komen te staan. Bij verergering van de artrose ontstaan krachtsvermindering, stijfheid en toenemende zeurende pijnklachten, ook in rust. Hierdoor kunt u dingen uit uw hand laat vallen. 

Oorzaak 

Er zijn verschillende oorzaken voor artrose. Meestal betreft het gewone slijtage die ontstaat bij het ouder worden. Het duimbasisgewricht is heel beweeglijk en wordt tijdens dagelijkse handelingen veel belast. Bij mensen die teveel speling in dit gewricht hebben, kan na jaren op deze plek slijtage ontstaan. Vooral als de duim veel en krachtig gebruikt wordt. Breuken, repeterend trauma of overbelasting kunnen ook een rol spelen.

Diagnose 

Tijdens uw bezoek aan de chirurg worden uw duim en pols onderzocht. Ook worden er röntgenfoto’s gemaakt. Als de slijtage daarop goed te zien is, kan de diagnose duimbasis artrose gesteld worden. Wel moet gezegd worden dat de relatie tussen de mate van artrose en de mate van pijn niet altijd even duidelijk is. Er zijn mensen met weinig pijn en een ernstige artrose en bij anderen staat de pijn juist meer op de voorgrond, terwijl de röntgenfoto een beginstadium van artrose laat zien.

Behandelingen 

Artrose is niet te genezen. De behandeling is dan ook voornamelijk gericht op het wegnemen van de pijnklachten, zodat de hand weer beter kan worden gebruikt. Daarnaast richt de behandeling zich ook op verbetering van kracht en mobiliteit. Samen met u besluiten we of we uw pijnlijke duimbasis gaan behandelen met of zonder operatie. 

Conservatieve therapie

In eerste instantie worden vaak niet-operatieve behandelmethoden toegepast.
Alternatieven voor een operatie zijn bijvoorbeeld: 

• Adviezen over het (anders) gebruiken van uw duim en trainen van spieren die het gewricht stabieler kunnen maken.
• Het dragen van een op maar gemaakte afneembare spalk of push brace.
• Het (kortdurend) nemen van pijnstillers zoals NSAID’s.
• Het krijgen van ontstekingsremmende injecties (corticosteroïden).

Een hand(fysio)therapeut kan worden ingeschakeld om u hierbij te begeleiden. Als behandelingen zonder operatie niet genoeg verlichting van de klachten geven, kan gekozen worden voor een operatie. De operatie wordt door de plastisch chirurg of orthopeed gedaan.

Operatie (CMC-1 artroplastiek) 

Er zijn verschillende operaties mogelijk. Bij alle operaties wordt het versleten gewricht verwijderd om de pijn te verminderen. Er zijn verschillende opties, die op uw situatie worden afgestemd: 

1. Het botje (os Trapezium) onder het gewricht kan geheel of gedeeltelijk worden verwijderd.
2. Het gewricht kan vervolgens al dan niet vervangen worden door een peesplastiek, stabiliserende hechtingen of heel soms door een prothese. In een enkel geval wordt ervoor gekozen het gewricht vast te zetten (artrodese).
3. Soms wordt ook een gedeelte van het naastliggend botje (os Trapezoideum) verwijderd.

De operatie wordt onder regionale verdoving van de gehele arm of onder algehele anesthesie uitgevoerd en duurt ongeveer 1 uur.  

Voorbereiding 

• Als u geneesmiddelen gebruikt, moet u dit melden aan uw handchirurg.
• Sommige medicijnen (bijvoorbeeld bloedverdunnende medicijnen) kunnen invloed hebben op het verloop van de operatie. Uw chirurg bespreekt met u of het nodig is om hier tijdelijk mee te stoppen.
• Zorg dat uw handen en nagels schoon zijn op de dag van de operatie. Draag die dag geen kunststof nagels, ringen of sieraden om de vingers en hand.
• Na de behandeling mag u dezelfde dag of de volgende dag naar huis. Houd er rekening mee dat u de geopereerde hand niet kunt gebruiken in het verkeer. We raden aan dat er iemand is om u naar huis te begeleiden.                 

Herstel na operatie 

• Na de operatie heeft u een gipsverband om de pols en een mitella. Na 1 tot 2 weken wordt dit gipsverband vervangen door een nieuw gips.
• Afhankelijk van de gekozen operatie heeft de duimbasis 2-6 weken rust nodig om te kunnen genezen.
• Na deze periode start de nabehandeling. Dan wordt de duimbasis nog beschermd met een afneembare spalk.

Te verwachten resultaat 

Als het operatiegebied genezen is, moeten de pezen/spieren en gewrichten van de duim en pols nog wennen aan de nieuwe situatie. Daarom heeft u in het begin nog pijnklachten wanneer u uw hand gebruikt. Afhankelijk van hoe ernstig de aandoening is, kan het 3 tot 9 maanden duren voordat het eindresultaat bereikt is. Het doel is dat u uiteindelijk minder tot helemaal geen pijn meer heeft en dat u uw duim nog goed kan gebruiken. 

Complicaties 

Bij elke operatie kunnen complicaties optreden zoals een nabloeding of wondinfectie. Deze complicaties komen gelukkig weinig voor en kunnen bijna altijd goed behandeld worden. 

• Een complicatie kan zijn dat u pijn blijft houden in de duimbasis of uw duim niet goed kan bewegen: m.a.w. krachtverlies of stijfheid.
• Ook kan er (meestal tijdelijke) irritatie ontstaan van de gevoelszenuwen op de plek van het operatiegebied. Dit geeft meestal doofheid van de huid.
• Bij arthrodese bestaat er een kans dat de botten niet aan elkaar groeien.
• Op de lange termijn kan er slijtage optreden in de andere gewrichten.
• Een complicatie die niet veel voorkomt in de handchirurgie is dystrofie (CRPS: chronisch regionaal pijn syndroom. De symptomen bestaan uit een combinatie van pijn, zwelling, verkleuring en stijfheid van de vingers die ontstaan na de operatie. U wordt onder controle gehouden door de chirurg totdat we er zeker van zijn dat uw genezing helemaal goed verloopt en er geen problemen meer kunnen optreden.

Handtherapie 

Als u een gewrichtsoperatie in de duimbasis hebt gehad, duurt het lang voordat uw hand en duim weer helemaal hersteld zijn. In alle gevallen is handtherapie belangrijk om het herstel van de handfunctie te begeleiden. 

Vragen en telefoonnummers 

Het is belangrijk dat u juiste en duidelijke informatie krijgt. Met deze informatie beslist u, samen met uw arts, welke behandeling u kiest. Heeft u nog vragen, stel ze gerust aan uw arts. 

Heeft u vragen tijdens uw opname in het ziekenhuis, dan kunt u die stellen aan de verpleegkundige op de afdeling of aan de behandelend arts. 

Heeft u vragen vóór of ná de behandeling in het ziekenhuis, of doen zich thuis problemen voor, neem dan contact op met de polikliniek plastische chirurgie. Schrijf uw vragen van tevoren op, zodat u niets vergeet.

---