Droge ogen

Wat zijn droge ogen

Sommige mensen produceren niet genoeg traanvocht of produceren traanvocht van een slechte kwaliteit. Het gevolg is dat de ogen gaan branden en steken of slijm gaan afscheiden. Soms leidt dit weer tot een teveel aan tranen. Deze zijn echter niet van een goede samenstelling waardoor er geen goede traanfilm op het oog ontstaat en het oog kwetsbaar blijft voor uitdroging. 

Wat is een traanfilm

Traanvocht heeft als belangrijkste functie het oog vochtig te houden. Bij elke knipperslag, zo om de 20 tot 30 seconden, wordt het traanvocht in een dun laagje gelijkmatig verdeeld over het oog. Dit dunne laagje noemt men de 'traanfilm' en het dient om het oog glad te houden en te beschermen tegen de buitenlucht. 

Deze traanfilm is samengesteld uit drie bestanddelen: 

• een olieachtige laag;
• een waterige laag;
• een slijmachtige laag.

Het olieachtige buitenste laagje van de traanfilm wordt geproduceerd door kleine kliertjes in de oogleden; de kliertjes van Meibom. De functie hiervan is het voorkomen van een te snelle verdamping van het traanvocht. Het waterige middelste laagje wordt geproduceerd door de traanklier die ligt in het bindvlies dat over het oogwit heen zit. Deze waterige laag heeft tot taak het oog schoon te wassen van vuil en stof. De slijmachtige binnenste laag van de traanfilm komt uit kleine kliertjes in het bindvlies van het oog en moet ervoor zorgen dat de waterige laag zich gelijkmatig over het oog verdeelt en zich er goed aan vasthecht. 

Wat zijn de oorzaken van droge ogen

Men praat over droge ogen als de traanproductie in hoeveelheid of samenstelling niet voldoende is om de beschermtaak voor het oog te kunnen vervullen. Droge ogen kunnen vele oorzaken hebben. Er is onderzoek door de oogarts nodig om vast te stellen om welke oorzaak het gaat. Het kan bijvoorbeeld zijn dat bepaalde ziekten gepaard gaan met droge ogen, zoals de ziekte van Sjögren. Soms komt het ook voor als een bijwerking van bepaalde geneesmiddelen of ontbreken er lagen door een afwijking in de oogleden of in het bindvlies. Andere oorzaken zijn te weinig of slechte knipperbewegingen waardoor de traanfilm niet gelijkmatig over het oog wordt verdeeld. Door middel van een onderzoek bij de oogarts kan in de meeste gevallen de oorzaak van droge ogen op gespoord worden en de juiste behandeling worden gegeven. 

Behandeling

Een behandeling is meestal niet eenvoudig, omdat het lang niet altijd lukt om de oorzaak van de droge ogen weg te nemen. Als het probleem wordt veroorzaakt door een ontsteking van de oogleden, dan wordt deze eerst behandeld. Indien de traanklier of het bindvlies van het oog door een ziekte onherstelbaar is beschadigd, dan is het van belang om te proberen de irritatie zoveel mogelijk te verminderen.

Dit kan men doen door ofwel kunstmatig traanvocht toe te voegen ofwel door het aanwezige traanvocht zo lang mogelijk vast te houden. Het eerste doet men met behulp van 'kunsttranen' of een gel die een aanvulling vormen op de eigen tranen.

Het zo lang mogelijk vasthouden van het aanwezige traanvocht kan op verschillende manieren gebeuren. Men kan een speciale beschermende bril dragen om de verdamping tegen te gaan, maar het traanafvoerkanaaltje kan ook tijdelijk of permanent dichtgemaakt worden. 

Wat kunt u zelf doen

Als u heeft gemerkt dat u onder bepaalde omstandigheden méér klachten heeft, probeer dan deze omstandigheden te veranderen. U kunt voorkomen dat het traanvocht te snel verdampt door de luchtvochtigheid in huis te verbeteren. Dit kunt u doen met behulp van waterbakken aan de verwarming of door de aanschaf van een luchtbevochtiger. 

Buiten kan een speciale (fiets)bril, die aan de zijkanten is afgesloten, ervoor zorgen dat de ogen door de wind niet te veel uitdrogen. Vermijd zaken die extra droogte of irritatie geven, zoals een haarföhn, een ventilator of rook. Ook het dragen van contactlenzen kan bij droge ogen grote problemen veroorzaken. Regelmatig oogdruppels gebruiken en de ogen laten controleren door de oogarts kan complicaties voorkomen. Sommige mensen slapen met hun ogen half open. Hierbij is het van belang dit te melden aan de oogarts die u onderzoekt voor uw klacht. 

Tot slot

Deze folder geeft in het kort aan wat er aan de hand kan zijn wanneer u last heeft van droge ogen. Verdere vragen? Dan kunt u deze het best stellen aan uw oogarts.