Artrose

Inleiding

In deze folder leest u meer over Artrose. De informatie in de folder is algemeen van aard.

Wat is Artrose?

• De uiteinden van de botten zijn bekleed met kraakbeen. Bij artrose wordt het kraakbeen in het gewricht dunner en slechter van kwaliteit.
• Door kraakbeen verandering kan het gewricht de schokken van een beweging minder goed opvangen. Als gevolg hiervan kunnen er pijnklachten en zwelling ontstaan.
• Vervorming van het bot kan optreden, waarbij voelbare knobbels kunnen ontstaan.
• Bij Artrose kunnen ook ontstekingen in het gewricht ontstaan.
• Artrose kan in alle gewrichten voorkomen. Meestal in de nek, onderrug, knieën, heupen, duimen, vingergewrichten en de grote teen.
• Artrose wordt in de volksmond slijtage genoemd. Dit suggereert dat het een ouderdomsziekte is. Echter dit is vaak niet het geval.

Oorzaken

De oorzaak van artrose is niet bekend. Wel zijn er risicofactoren op het krijgen van artrose, zoals

• Erfelijke aanleg.
• Hogere leeftijd: de kraakbeen laag op het gewricht slijt langzaam.
• Vrouwen hebben twee keer zo vaak artrose als mannen.
• Spierzwakte doordat spieren onvoldoende steun aan het gewricht bieden.
• Overbelasting van gewrichten: door blessures, breuk of beschadiging, intensieve sport, zwaar werk of aangeboren afwijking van het gewricht.
• Overgewicht: te hoog lichaamsgewicht geeft niet alleen extra belasting van het gewricht. Het vetweefsel maakt stoffen aan die ontsteking en pijn versterken. Mogelijk zorgen die stofjes ook voor een versnelling van de afbraak van kraakbeen.

Symptomen

• Pijn
  Startpijn: bij het opstaan of op gang komen is er pijn. Lopen, traplopen en bukken wordt vaak steeds moeilijker. Wanneer de artrose toeneemt, dan kan er ook pijn in rust optreden (bijvoorbeeld ‘s nachts).
• Stijfheid
  Startstijfheid: treedt op bij het weer in beweging komen na langere tijd van zitten of liggen. Zakt af tijdens bewegen.
  Ochtendstijfheid. stijfheid die aanwezig is bij het opstaan in de ochtend.
• Krakende gewrichten
  Bij artrose kan het voorkomen dat gewrichten een krakend geluid maken bij bewegen. Het kraken is op zichzelf niet schadelijk of pijnlijk.
• Zwelling
  Soms is een gewricht gezwollen. Dit kan door een ontsteking komen. Echter de gewrichten kunnen ook dikker aanvoelen door vervorming van botten.

Wat kan ik zelf doen?

• Bij overgewicht: probeer af te vallen. Met of zonder diëtiste.
• Bewegen: door te bewegen blijven de gewrichten soepeler en de spieren sterk.
• Meer intensieve lichaamsbeweging 30 minuten per dag 5/7 dagen per week.
• Het kan ook helpen je activiteiten meer te verdelen over de dag.
• Bouw de hoeveelheid beweging geleidelijk op.
• Neem de tijd om naar een nieuwe balans van rust en inspanning te zoeken.
• Voedingssupplementen kunnen worden overwogen: zoals glucosamine, groenlipmossel of chrondroitine. Ongeveer de helft van de mensen heeft hier baat bij. Het advies is wel om met het middel weer te stoppen wanneer dit na drie maanden geen verbetering van de klacht geeft. Voedingssupplementen worden niet vergoed door de zorgverzekering.

Wat kan de dokter of verpleegkundig specialist doen?

Er is nog geen behandeling die artrose kan genezen. Er zijn geen medicijnen beschikbaar die de groei van kraakbeen stimuleren/herstellen. Wel kunnen de symptomen worden behandeld, middels:

• Medicatie: Paracetamol, eventueel kortdurend ontsteking remmende pijnstillers als NSAID’s (Naproxen, Diclofenac, Ibuprofen) of lokale gel als Voltaren gel.
• Bij handartrose kan er overwogen worden een verwijzing naar een ergotherapeut om handoefeningen aan te leren en eventueel hulpmiddelen te bespreken. Een ergotherapeut kan u ook ondersteunen in de dagelijkse activiteiten.
• Verwijzing naar podotherapeut bij voetklachten. Deze kan advies geven bij voetproblemen. Soms wordt er ook verwezen naar een orthopedische schoenmaker.
• Verwijzing naar fysiotherapie of oefentherapie voor spierversterkende oefeningen. In Helmond en Eindhoven bieden fysiotherapie praktijken artrose oefengroepen aan.
• Injectie in het gewricht: Het gaat om een injectie met een sterk ontstekingsremmende stof als prednisonachtige middelen. Als zo’n injectie goed helpt, is dat vaak tijdelijk. Daarom worden injecties vaak gegeven naast andere behandelingen. Er is een vermoeden dat injecties met prednison op lange termijn, als je ze erg vaak toedient, juist schadelijk kunnen zijn voor het kraakbeen in het gewricht.
• Soms is een verwijzing naar een orthopedisch chirurg zinvol.

Meer informatie

Voor meer informatie kunt u terecht op de volgende websites:
www.elkerliek.nl 
www.reumanederland.nl 

Tot slot

Heeft u na het lezen van deze folder nog vragen, dan kunt u contact opnemen met de polikliniek Reumatologie.