Allergische reactie bij kinderen - Anafylaxie

Print

In deze folder krijgt u informatie over de behandeling van een ernstige allergische reactie (anafylaxie).  

Wat is anafylaxie?

Een anafylactische reactie is een ernstige allergische reactie die vaak binnen een paar minuten tot twee uur na blootstelling aan een allergeen optreedt. Het lichaam reageert overgevoelig bijvoorbeeld op een voedingsmiddel, geneesmiddel of een insectenbeet. Soms is het onbekend waardoor een anafylactische reactie ontstaat. De klachten en verschijnselen kunnen tegelijkertijd in verschillende organen optreden, onder andere in de ogen, huid, maagdarmkanaal, keel en longen. Ook kan er een bloeddrukdaling optreden. Soms is de reactie zo ernstig dat er bewustzijnsverlies optreedt. Dit wordt een shock genoemd. Een anafylactische reactie kan levensbedreigend zijn. 

Hoe herkent u anafylaxie?

U herkent een anafylactische reactie aan de volgende klachten: 

Huid

• Roodheid
• Galbulten (urticaria)
• Zwelling (aan de oogleden, lippen, tong, keel, oren, handen, voeten of andere lichaamsdelen)
• Jeuk 

Keel en longen

• Benauwdheid
• Moeite met slikken en praten
• Gevoel van dichte keel
• Heesheid
• Hoesten
• Metaalsmaak in je mond
• Piepen of gierende ademhaling

Neus en Ogen

• Niezen
• Verstopte neus, acute loopneus
• Rode, jeukende en/of opgezette ogen 

Maag-darmstelsel

• Misselijkheid
• (voortdurend) overgeven
• Krampende buikpijn
• Diarree 

Hart-vaatstelsel

• Bleekheid
• Duizeligheid
• Hoofdpijn
• Verminderd aanspreekbaar
• Gedragsverandering, hangerig bij jonge kinderen
• Flauwvallen
• Shock 

Wat te doen bij anafylaxie?

Er wordt onderscheid gemaakt tussen een allergische reactie of een anafylactische reactie. 
Krijgt uw kind één of meerdere van onderstaande klachten, dan is het belangrijk om snel te handelen. Wat u precies moet doen, hangt af van de ernst van de klachten. De ernst wordt ingedeeld in 5 klassen:

• Klasse 1 en 2: allergische reactie
• Klasse 3: overgang van allergische naar anafylactische reactie
• Klasse 4 en 5: anafylactische reactie

Klasse 1
Klachten	Roodheid Huiduitslag, galbulten Plaatselijke zwelling Jeuk Onrust
Wat moet u doen?	Geef antihistaminicum, volgens voorschrift: …………………………………………………………….. …………………………………………………………….. Observeer het effect, bij twijfel bezoekt u de huisarts.

Klasse 2
Klachten	Als bij graad 1, en/of: Zwelling van de huid en/of lichaamsdelen Galbulten over het hele lichaam Niezen en/of licht verstopte neus, loopneus  Misselijkheid en/of overgeven Diarree Duizeligheid/hoofdpijn Gedragsverandering
Wat moet u doen?	Geef antihistaminicum, volgens voorschrift: …………………………………………………………… …………………………………………………………… Observeer het effect, bij twijfel bezoekt u de huisarts.

Klasse 3
Klachten	Als bij graad 1, 2 en/of: Gevoel van dichte keel Ernstig verstopte neus en/of loopneus Herhaald overgeven Aanhoudende diarree Angst
Wat moet u doen?	Geef antihistaminicum, volgens voorschrift: ……………………………………………………… ……………………………………………………... Overweeg adrenaline auto-injector (Epipen of Jext) Bel 112

Klasse 4
Klachten	Als bij graad 1, 2, 3 en/of: Benauwdheid Moeite met slikken en/of praten Heesheid Hoesten Piepende of gierende ademhaling Jeuk in de handen Duizeligheid, gevoel tot flauwvallen
Wat moet u doen?	Geef adrenaline auto-injector (Epipen of Jext) Bel 112 Geef daarna eventueel antihistaminicum en/of een puff tegen de benauwdheid, volgens voorschrift.

Klasse 5
Klachten	Als bij graad 1, 2, 3, 4 en/of: Astma aanval Bewusteloosheid/Shock Incontinentie
Wat moet u doen?	Geef adrenaline auto-injector (Epipen of Jext) Bel 112  Geef daarna eventueel antihistaminicum en/of een puff tegen de benauwdheid, volgens voorschrift.

Bij twijfel altijd naar de huisarts gaan of 112 bellen! Geef door dat uw kind een allergische reactie heeft met kans op anafylaxie.
Gebruikt u de adrenaline auto-injector terwijl dat eigenlijk (nog) niet nodig is, dan is dat geen probleem. 

Wat is een adrenaline auto-injector?

Adrenaline zorgt ervoor dat de anafylactische reactie doorbroken wordt. Adrenaline versnelt de hartslag, vernauwt de vaten waardoor de bloeddruk stijgt en zorgt voor een verwijding van de luchtwegen. Hierdoor worden de klachten snel minder. 

De Adrenaline werkt snel, maar tijdelijk. Daarom moet uw kind bij een anafylactische reactie altijd meteen door een (kinder)arts onderzocht worden en zo nodig verder behandeld worden. Ook als uw kind snel lijkt op te knappen.                  

Toediening

• Haal de Epipen of Jext uit de huls
• Controleer bij het kijkvenster of de oplossing helder en kleurloos is.
• Verwijder de blauwe veiligheidsdop (bij de Epipen) of het gele beschermdopje (bij de Jext) eraf. Zie afbeelding 1 hieronder.
• Neem de pen in uw hand en sla uw duim om de pen heen. Houd daarbij de oranje kant (Epipen) of zwarte kant (Jext) loodrecht naar beneden.
• Druk of stoot de pen in één beweging stevig tegen het dijbeen, in de bovenbeenspier. Dit kan zo nodig door de kleren heen. U hoort een “klik” waarna de naald in het been schiet. Zie afbeelding 2 hieronder.
• Houd de pen 10 seconden stevig in dezelfde positie vast. Klem eventueel uw andere hand om de pols van de hand die de pen vasthoudt.
• Verwijder de Epipen uit het been, de beschermhuls schuift vanzelf over de naald heen.
• Masseer de insteekplaats 10 seconden na. Zie afbeelding 3 hieronder.
• Blijf bij uw kind.
• Bel 112, of laat iemand bellen. Zeg dat uw kind een anafylactische reactie heeft. Zie afbeelding 4 hieronder.
• Blijf bij uw kind totdat de ambulance er is.  

Na gebruik van de Epipen of Jext dient u een nieuwe aan te vragen via de behandelend kinderarts of verpleegkundig specialist kinderallergologie. 

Oefenen

U kunt het toedienen van de injectie oefenen. Hiervoor zijn trainerpennen beschikbaar. Deze zijn verkrijgbaar via de apotheek, kinderarts of verpleegkundig specialist kinderallergologie. U kunt deze trainerpen ook gebruiken om familieleden, leerkrachten of medewerkers van het kinderdagverblijf uit te leggen hoe zij de Epipen of Jext in geval van nood moeten toedienen. Er is tevens een mogelijkheid om het oefenen nogmaals met u door te nemen, hier kunt u altijd een afspraak voor maken door contact op te nemen met de polikliniek kindergeneeskunde die u weer doorverwijst naar de verpleegkundig specialist.                  

Waarom uw kind de Epipen of Jext altijd bij zich moet dragen?

Een anafylactische reactie kan snel en op elk moment optreden, daarom is het noodzakelijk dat uw kind de Epipen of Jext altijd bij zich draagt. Geef mensen in uw omgeving zoals familieleden, leerkrachten of medewerkers van een kinderdagverblijf hier ook uitleg over.  

Vragen

Indien u vragen heeft kunt u altijd contact opnemen met de polikliniek Kindergeneeskunde.

---