Het gaat goed met je te vroeg geboren baby. Je kind is stabiel, groeit goed, alleen drinkt nog niet alles zelf. Daarom wordt er via een slangetje naar de maag, een sonde, voeding gegeven. Tot vorig jaar gebeurde dat standaard in het ziekenhuis. Sinds afgelopen zomer is dat in het Elkerliek ziekenhuis veranderd. Ouders die dat willen, kunnen de sondevoeding voortaan thuis zelf toedienen, met ondersteuning van de thuiszorg. Fijn in de eigen omgeving, en binnen het eigen gezin. Maar met de zekerheid van zorg dichtbij.

“Gezinsgerichte zorg staat hier centraal”, zegt Cindy Koppen, afdelingsmanager van het Centrum voor Geboorte en Gezin van het Elkerliek. “Vrouwen die zijn bevallen van een prematuur - een baby die geboren is voor de 37ste week van de zwangerschap - gaven zelf aan dat ze graag zo snel mogelijk naar huis wilden. Ze verblijven soms al weken in het ziekenhuis. Vader en moeder zijn bij ons altijd in de gelegenheid om in hun eigen gezinssuite bij hun baby te blijven slapen, maar de eigen omgeving vinden ze toch fijner. En dat begrijpen we maar al te goed.”

Eerder naar huis

Naar aanleiding van de vragen van ouders, verdiepten de verpleegkundig specialisten Neonatologie Priscilla Geven en Elise Smits zich in nationale en internationale onderzoeken en artikelen en kwamen tot de conclusie dat het verantwoord was om pasgeborenen, die alleen voor de sondevoeding nog in het ziekenhuis moeten blijven, eerder naar huis te laten gaan. “Uit onderzoek blijkt bijvoorbeeld ook dat de borstvoeding in de thuisomgeving beter verloopt”, aldus Priscilla.

Toch klinkt het ook een beetje eng. Je kleine en nog kwetsbare baby mee naar huis, met een slangetje door de neus naar de maag. “Natuurlijk zijn ouders aanvankelijk wat onzeker”, zegt Priscilla. “Daarom worden ze vooraf ook goed geïnformeerd én komt de thuiszorg dagelijks kijken hoe het gaat, als de ouders daar behoefte aan hebben. Daarnaast kunnen de ouders 24/7 bellen als ze vragen hebben of ongerust zijn.”

Thuiszorg

Als, samen met de ouders, besloten wordt om sondevoeding in de thuissituatie te geven, wordt in het ziekenhuis de transferverpleegkundige ingeschakeld. Die kijkt welke thuiszorgorganisatie in de regio kennis en ruimte heeft om de begeleiding te verzorgen. Cindy: “Ouders gaan alvast in het ziekenhuis aan de slag met zelfstandig leren sondevoeding te geven aan hun baby onder begeleiding van een Neonatologie verpleegkundige. De medewerker van de thuiszorg komt in het ziekenhuis al kennismaken. Dan wordt ook de frequentie van het huisbezoek afgesproken. Misschien in de eerste week één keer, of zelfs twee keer per dag. De medewerker helpt ouders met het geven van de voeding en is er voor vragen. En als het slangetje eruit gaat, wordt dat opnieuw geplaatst. Dat doen ouders niet. Het is belangrijk dat dat goed gebeurt, zodat de slang ook echt in de maag uitmondt.”

Zuigelingenpoli

In de eerste week na thuiskomst, staat ook een bezoek aan de zuigelingenpoli in het ziekenhuis op de agenda. “Daar checken we het gewicht en kijken we hoe het gaat”, zegt Priscilla. “Ondertussen kijken we of er nog andere dingen nodig zijn zoals het inschakelen van pre-logopedie (deze is vaak al betrokken voor ontslag) en of contact met een lactatiekundige als er vragen zijn rondom de borstvoeding.”

Sinds juni hebben al meer dan twintig baby’s op deze manier het ziekenhuis eerder verlaten. De patiënttevredenheid? “Die is heel hoog”, zeggen Cindy en Priscilla.

Met die hoge patiënttevredenheid in het achterhoofd, zijn inmiddels ook nieuwe trajecten gestart met als doel om moeders met pasgeborenen eerder naar huis te laten gaan. “Als een baby alleen in het ziekenhuis moet blijven voor het toedienen van antibiotica via een infuus, kijken we al of dit ook thuis kan. Een andere mogelijkheid die we verkennen is om baby’s met geelzucht thuis fototherapie te geven. De baby ligt daarvoor in een speciaal bedje, een billicocoon.”

Gezinsgericht

Centraal in de veranderingen binnen het Centrum voor Geboorte en Gezin staat de visie dat ouders zelf bepalen wat voor hun het beste voelt. Cindy: “Als ouders zich veiliger voelen in de beschermende omgeving van het ziekenhuis, dan is dat prima. Maar de ervaring leert dat dat heel vaak niet het geval is. Voor die ouders en kinderen zoeken wij naar een oplossing die ook absoluut veilig is, maar die beter past bij dat gezin. Dát is de kern van gezinsgerichte zorg, die we hier heel hoog in het vaandel houden.”

‘Sonde mocht er al na een paar dagen uit’

Door een coronabesmetting van moeder Laura werd baby Sophie tien weken te vroeg met een keizersnede gehaald. Laura wilde heel graag zo snel mogelijk naar huis. “Je wilt op die roze wolk. Lekker in je eigen huiselijke sfeer bij de rest van het gezin”, zegt ze.

Zes weken na de geboorte werd besloten dat Sophie, met sondevoeding, naar huis mocht. “Eng? Nee, ik vond het niet eng”, reageert Laura. “Ik had het in het ziekenhuis al veel geoefend en ik voelde me best zeker. Bovendien stond de thuiszorg de eerste dag al aan de deur om te helpen.”

Een paar dagen later al, kon de sondeslang eruit. Laura: “Ik denk dat Sophie merkte dat er meer rust was. In het ziekenhuis zat ik onbewust toch een beetje te pushen. Als ze het flesje zelf zou drinken zouden we naar huis kunnen. De rust, de zekerheid, het feit dat we thuis snel konden ‘aarden’, ik kan me goed voorstellen dat dat eraan heeft bijgedragen dat ze snel zelf ging drinken, ja.”