Wat is een delier?
Is er bij een familielid of kennis van de ene op de andere dag sprake van verwardheid terwijl hij/zij daar voorheen geen klachten van had? Dan kan er goed sprake zijn van een delier. Een delier is een acute verwardheid. Het kan op alle leeftijden optreden, maar het vaakst bij oudere patiënten. Zoals jonge kinderen kunnen gaan ijlen als ze ziek zijn, zo kunnen oudere patiënten een delier krijgen als ze ziek zijn. Ook sommige medicijnen kunnen een delier veroorzaken, een operatie of narcose kan ook de oorzaak zijn.
Een delier is een ernstige ziekte omdat het kan leiden tot slechter eten en drinken, vallen en gevaarlijk gedrag.
Oorzaken van een delier:
- Bepaalde medicijnen
- Lichamelijke ziekten, bijvoorbeeld blaasontsteking of longontsteking, heup breken, op hoofd vallen, beroerte
- Operatie/narcose
Factoren die het risico op het krijgen van een delier vergrootten: hele hoge leeftijd, eerder al geheugenklachten, slecht zien/horen.
Wat kun je zien aan iemand met een delier?
- Anders gedragen dan thuis
- Verward, onzin uitkramen
- Dag en nacht omdraaien
- Plukken met de handen
- Iedere keer uit bed willen
- Dingen zien die er niet zijn
- Mensen niet vertrouwen
- Het beeld kan wisselen over de dag
- Patiënt suft soms weg of lijkt er niet goed bij met zijn gedachten
Wat kun je doen als iemand acuut in de war raakt?
Wanneer iemand acuut in de war raakt, moet je denken aan een delier en de (huis)arts zo snel mogelijk raadplegen. De (huis)arts kijkt dan wat de oorzaak is en wat er aan gedaan kan worden. Wanneer de oorzaak behandeld wordt, zul je zien dat de verwardheid weer weggaat. Meestal duurt een delier enkele dagen, soms zelfs maar enkele uren, maar soms ook wel weken. Als de oorzaak van het delier duidelijk is en er is familie die naar patiënt kan omkijken, kan een patiënt soms gewoon thuisblijven. Als de oorzaak van het delier niet duidelijk, of er onvoldoende veiligheid thuis geboden kan worden,kan het nodig zijn dat de patiënt wordt opgenomen in het ziekenhuis voor verder onderzoek. Een geriater is gespecialiseerd in het delier. Op de afdeling geriatrie liggen vaak mensen met een delier voor onderzoek en behandeling.
Kunnen we een delier voorkomen?
Helemaal voorkomen kunnen we het niet, maar we kunnen wel interventies verrichten om de kans op een delier te verkleinen. Dit is met name belangrijk bij mensen die een hoog risico hebben op het krijgen van een delier. In het Elkerliek ziekenhuis is een consultatieteam geriatrie die meekijkt op andere afdelingen naar oudere patiënten en in het bijzonder ook naar het voorkomen of behandelen van een delier. Wanneer uw familielid/kennis in het ziekenhuis opgenomen ligt en acuut in de war raakt, kan gevraagd worden of het consultatieteam geriatrie meekijkt. In het Elkerliek ziekenhuis is ook een folder over het delier met extra informatie wat je zelf kan doen.